ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΛΗ , ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ Α΄ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟ

Ένας από τους πιο γνωστούς τάφους του Πρώτου Νεκροταφείου, αυτός της Σοφίας Αφεντάκη, φέρει το γλυπτό του Γιαννούλη Χαλεπά με το όνομα «Κοιμωμένη» Βικιπαίδεια 

8/02/2018: ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΛΗ , ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ Α΄ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟ

Ανήκει ήδη στο απώτατο παρελθόν η τελευταία φορά που έγινε προσπάθεια να απομακρυνθεί η «Κοιμωμένη» από την θέση της. Όπως επιβεβαιώνεται και από τον φάκελο της υπηρεσίας, στη δικαστική διαμάχη που ακολούθησε ο Δήμος δικαιώθηκε έναντι της οικογένειας, και αποφασίστηκε ότι το γλυπτό πρέπει να παραμείνει στον χώρο του, στο νεκροταφείο.* Δεν υπάρχει όμως στον φάκελο κανένα στοιχείο για την παρούσα κατάσταση. Η πρόταση που ήρθε σε προηγούμενο Δημοτικό Συμβούλιο, αλλά αποσύρθηκε χωρίς αιτιολογία, αναφερόταν σε απόσυρση του γλυπτού σε συνεργασία με το Ίδρυμα της Παναγίας Τήνου, με στόχο την συντήρησή του. Το μνημείο της Κοιμωμένης είναι ένα πολιτιστικό κεφάλαιο αμύθητης καλλιτεχνικής και πολιτιστικής αξίας για την πόλη μας. Και εμείς, ως Ανοιχτή Πόλη, θέτουμε το ερώτημα: έχουμε λόγο να φοβόμαστε ότι η πόλη μας μπορεί να χάσει αυτό το πολιτιστικό αγαθό, ναι ή όχι, έχουμε λόγο να ανησυχούμε ότι κάποιος  μπορεί να πάρει το γλυπτό από το Α΄νεκροταφείο, ναι ή όχι; Και ζητάμε την τεκμηριωμένη απάντηση της νομικής υπηρεσίας του Δήμου, στην οποία και θα στηριχτεί το Δημοτικό Συμβούλιο, αν ο κ. Δήμαρχος θελήσει να επαναφέρει μια τέτοια συζήτηση.

Το Μαυσωλείο των καλλιτεχνών, είναι συρρικνωμένο σε έναν ανεπαρκή χώρο, εξυπηρετεί μικρό αριθμό επισκεπτών και είναι ελάχιστα προβεβλημένο. Η Ανοιχτή Πόλη θεωρεί ότι το κομμάτι αυτό του πολιτισμού, που περιλαμβάνεται στο Α’ νεκροταφείο, πρέπει να προστατευτεί και να τιμηθεί όπως του αξίζει. Τα κοιμητήρια αποτελούν μέρος του πολιτισμού και ζητάμε να μην μένει θαμμένος αλλά να τον αναδείξουμε και να τον προβάλουμε, όπως συμβαίνει σε όλα τα μεγάλα κοιμητήρια, που τιμούν επίσης τους πνευματικούς ανθρώπους που είναι θαμμένοι εκεί. Ο Δήμος αρκείται στις χρεώσεις των τελών και στη σκοτεινή διαχείριση με πρωτόγονα μέσα εκταφών και παρατάσεων εκταφών, άλλη μια ευκαιρία για χάρες στους ψηφοφόρους. Εμείς ζητάμε συνεχώς τον εκσυγχρονισμό και την μηχανογράφηση του συστήματος ώστε να διασφαλίζεται η διαφάνεια για και η δίκαιη αντιμετώπιση στα αιτήματα των δημοτών.

Τα κοιμητήρια δεν είναι μόνο πηγή χρημάτων, αλλά είναι χώρος πολιτισμού για τους Αθηναίους και τους επισκέπτες της πόλης. Ήταν πολύ εύστοχη για παράδειγμα η συμπερίληψη  του Α’ νεκροταφείου στην Documenta.  Αντιστοίχως, στην διοργάνωση για την παγκόσμια πρωτεύουσα του βιβλίου, εμείς προτείνουμε να διοργανωθεί λογοτεχνικός περίπατος προς τιμήν των συγγραφέων που βρίσκονται εκεί. Επιπλέον,θα καταθέσουμε ολοκληρωμένη πρόταση, για να οργανωθεί σοβαρά, με κανόνες και με δράσεις, το καλλιτεχνικό κεφάλαιο του νεκροταφείου.

Πριν αρχίσουμε να σκεφτόμαστε ριζικές λύσεις, που αποψιλώνουν την πόλη από την πολιτιστική της φυσιογνωμία, ρωτάμε: τι έχει γίνει ως τώρα για τη συντήρηση των γλυπτών; Στον φάκελο της υπηρεσίας δεν υπήρχε το παραμικρό ίχνος που να δείχνει ότι έχει ποτέ γίνει κάποια συντήρηση. Ο κ. Δήμαρχος με επιστολή του μας επισημαίνει την τεράστια φθορά που έχει προκαλέσει η ατμοσφαιρική ρύπανση. Καθώς καλούμαστε να διαχειριστούμε αυτό το πολύτιμο κεφάλαιο του πολιτισμού μας, ζητάμε τις σχετικές εκθέσεις από τις αρμόδιες τεχνικές υπηρεσίες. Θέλουμε να μάθουμε, τι είδους φθορές υπάρχουν, πώς πρόκειται να αποκατασταθούν, κάθε πότε θα γίνεται συντήρηση.

Στο πρόβλημα τα έργα τέχνης φθείρονται, η απάντηση δεν είναι «ωραία ας τα εξαφανίσουμε», αλλά: να τα συντηρούμε ώστε να είναι ασφαλή και να τα σεβόμαστε ώστε να αποδώσουμε στην Αθήνα ένα υπαίθριο μουσείο, όπως διαθέτει κάθε πόλη που αγαπά την ιστορία της.

*Διαβάσαμε σχετικά,  Ι. Παρασκευοπούλου, Α΄Νεκροταφείο της Αθήνας, Ιστορικά Οράματα 1834-2013, εκδόσεις Πόλις