Συναυλία για τον Λόρδο Βύρωνα και τους Φιλέλληνες στο Ηρώδειο

 

10 Οκτωβρίου 2024, 21.00 – Συναυλία για τον Λόρδο Βύρωνα και τους Φιλέλληνες στο Ηρώδειο

Με ιδιαίτερη επιτυχία και μεγάλη συγκίνηση, σε ένα κατάμεστο Ηρώδειο, πραγματοποιήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2024, παρουσία της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας της χώρας και πολλών διπλωματών, η μεγάλη συναυλία της Εταιρείας για τον Ελληνισμό και Φιλελληνισμό (ΕΕΦ) και του Μουσείου Φιλελληνισμού για τα 200 χρόνια από το θάνατο του Λόρδου Βύρωνα και τους Φιλέλληνες.

Την εκδήλωση προλόγισαν ο πρόεδρος της ΕΕΦ κ. Κωνσταντίνος Βελέντζας, ο υπουργός Εθνικής Αμυνας κ. Νίκος Δένδιας και ο Βρετανός πρέσβης κ. Matthew Lodge.

H συναυλία, την καλλιτεχνική επιμέλεια της οποίας είχε η κα Λίνα Νικολακοπούλου, ξεκίνησε με απαγγελίες ποιημάτων του Λόρδου Βύρωνα και άλλων Ελλήνων και Φιλελλήνων ποιητών από την ίδια, την συγγραφέα και δημοσιογράφο Victoria Hislop, την καθηγήτρια ποίησης στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης Alicia E. Stallings.

Στο πρώτο μέρος εμφανίσθηκε η Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ και αρχιμουσικό τον κ. Γιώργο Αραβίδη που έπαιξε έργα του φιλέλληνα Βρετανού συνθέτη Tom Smail και τραγούδια και μουσικά ακούσματα Ελλήνων συνθετών ταυτισμένα με τον αγώνα των Ελλήνων για ελευθερία.

Σε όλη τη διάρκεια της συναυλίας προέβαλαν στον τοίχο του Ηρωδείου τα πορτραίτα 80 εμβληματικών Φιλελλήνων, το καθένα με την σημαία της χώρας του.

Ακολούθησε το κουαρτέτο Dryades, με την Σοπράνο Κάτια Πάσχου και πιανίστα τον Αχιλλέα Γουάστωρ, με φιλελληνικά τραγούδια και μουσική που εμψύχωνε το φιλελληνικό κίνημα διεθνώς την περίοδο της Επανάστασης.

Η συναυλία έκλεισε με την Μουσική της Πολεμικής Αεροπορίας με αρχιμουσικό τον Αλέξανδρο Λιτσαρδόπουλο και την χορωδία Βριλησσίων με αρχιμουσικό τον Γιώργο Ζιάκα με μελωδίες του διάσημου Φιλέλληνα συνθέτη, Gioachino Rossini, και τραγούδια από το έργο Ελεύθεροι Πολιορκημένοι του Διονυσίου Σολομού, σε μουσική Γιάννη Μαρκόπουλου και Χρήστου Λεοντή, με σοπράνο την Σοφία Ζώβα.

Η ΕΕΦ τιμά τον μεγάλο ρομαντικό ποιητή και τους Φιλέλληνες με την ίδρυση του Μουσείου Φιλελληνισμού, την ανέγερση του Μνημείου Φιλελλήνων επί της Βασιλίσσης Σοφίας (μπροστά από το Πολεμικό Μουσείο), που αποτελεί απόφαση της 4ης εθνοσυνέλευσης στο Αργος και τη θεσμοθέτηση ήδη από το 2021 σε συνεργασία με την Ακαδημία Αθηνών, του διεθνούς βραβείου Lord Byron που απονέμεται ετησίως σε τρεις διεθνείς προσωπικότητες.

Η ΕΕΦ και το Μουσείο Φιλελληνισμού, έχουν διοργανώσει εφέτος 20 περίπου αντίστοιχες εκδηλώσεις, στις οποίες περιλαμβάνονται σχολικοί και αθλητικοί διαγωνισμοί, ομιλίες, συνέδρια (στην Αθήνα και στο Cambridge), εκθέσεις (στη Βουλή των Ελλήνων, την Ακαδημία Αθηνών, το Πολεμικό Μουσείο), συναυλίες, εκδόσεις, κ.α. στην Ελλάδα, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ελβετία, τη Γερμανία, κλπ.

Η συμβολή του Λόρδου Βύρωνα στην απελευθέρωση της Ελλάδας

Η συμβολή του Λόρδου Βύρωνα στην απελευθέρωση της Ελλάδας ήταν καθοριστικής σημασίας. Το όνομά του, αναμφίβολα, αποτελεί συνώνυμο του φιλελληνισμού διεθνώς για τρεις λόγους.

Πρώτον, με το εμβληματικό του έργο το Προσκύνημα του Childe Harold, έφερε στην επιφάνεια την Ελλάδα, ως κοιτίδα του δυτικού πολιτισμού, εξοικείωσε τη διεθνή γνώμη με αυτή την έννοια-πεποίθηση και οδήγησε προοδευτικά στην υιοθέτηση του αιτήματος ότι «η Ελλάδα μπορεί να είναι και πάλι ελεύθερη!».

Δεύτερον, από τα έργα του πλέον διάσημου αυτού ανθρώπου στον κόσμο, αναδύθηκε ένας νέος ρομαντικός ήρωας, το Παλικάρι τιμωρός της βαρβαρότητας (όπως ο Γκιαούρης). Οι ιδιαίτερα δημοφιλείς παγκοσμίως βυρωνικοί ήρωες κυριάρχησαν στα φιλολογικά σαλόνια, αγαπήθηκαν από το κοινό, αποτυπώθηκαν σε όλες τις μορφές τέχνης, και μόλις ξεκίνησε η Ελληνική Επανάσταση, ταυτίσθηκαν με Έλληνες αγωνιστές, και έδωσαν ώθηση στην ανάπτυξη του φιλελληνικού κινήματος στην Ευρώπη.

Το 1823, η υπόθεση της ελευθερίας της Ελλάδας αποτέλεσε την τελευταία ευγενή αποστολή που υιοθέτησε ο μεγάλος ποιητής και στον βωμό της οποίας θυσίασε τη ζωή του. Αυτή ήταν η τρίτη και σπουδαιότερη συνεισφορά του στην Ελλάδα, η οποία δρομολόγησε έναν άνευ προηγουμένου σε ένταση και αποτελεσματικότητα ακτιβισμό, τη διαρκή αποστολή οικονομικής βοήθειας και εθελοντών, και μια σειρά διπλωματικών και πολιτικών ενεργειών οι οποίες κορυφώθηκαν στη Ναυμαχία του Ναβαρίνου και οδήγησαν, τελικά, στην ίδρυση του νέου ελληνικού κράτους. Έτσι, ο Λόρδος Βύρων πέρασε δίκαια στο Πάνθεον των ηρώων της Ελλάδας.

Για πληροφορίες: Info@eefshp.org, 210.8094750

https://www.eefshp.org/10-oktovrioy-2024-21-00-synaylia.../

Eteron Documentary | 80 Χρόνια: Κατοχή και Αντίσταση στην Αθήνα.

 Eteron Documentary | 80 Χρόνια: Κατοχή και Αντίσταση στην Αθήνα.

Στις 12 Οκτώβρη του 1944 τα γερμανικά στρατεύματα αποχωρούν και η Αθήνα είναι ξανά μια ελεύθερη πόλη με τον λαό της να γιορτάζει στους δρόμους σε μια εντυπωσιακή στιγμή συλλογικής ανάτασης. Με αφορμή την επέτειο των 80 χρόνων, το Eteron – Ινστιτούτο για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή παρουσιάζει ένα ντοκιμαντέρ για την Κατοχή και την Αντίσταση στην Αθήνα.

Στο ντοκιμαντέρ μέσα από συνεντεύξεις ιστορικών και αρχειακό υλικό αναδεικνύονται σημαντικά θέματα της περιόδου όπως ο κατοχικός λιμός και οι στρατηγικές επιβίωσης, η συνεργασία με τον κατακτητή σε διάφορα επίπεδα και η σκανδαλώδης ατιμωρησία του δωσιλογισμού στο μεταπολεμικό κράτος, η ανθρωπογεωγραφία και οι μορφές της Αντίστασης στην πόλη, το κλίμα της απελευθέρωσης, καθώς ζητήματα μνημειακότητας και ιστορικής μνήμης.

Σκηνοθετική επιμέλεια – μοντάζ: Βασίλης Πανάγου

Σενάριο - συνεντεύξεις: Μαρία Λούκα

Επιστημονικός σύμβουλος: Μενέλαος Χαραλαμπίδης

Διεύθυνση Φωτογραφίας: Αλέξανδρος Κατσής, Γιώργος Νούνεσης

Ηχοληψία: Ισμήνη Πετρίδου

Διεύθυνση παραγωγής - Αφήγηση: Ελένη Κατωμερή

Μουσική Επιμέλεια από έργα του Μίκη Θεοδωράκη:

Κράτησα τη ζωή μου

Άσμα Ασμάτων

Κατάσταση Πολιορκίας

Αγαμέμνων

ACTAS DE MARUSSIA

Μελπομένη | Ραψωδία

Ευχαριστούμε για την παραχώρηση των δικαιωμάτων χρήσης της μουσικής του Μίκη Θεοδωράκη τον Schott Music και για τη συμβολή της την Ρένα Παρμενίδου.

Ευχαριστούμε για την παραχώρηση του αρχειακού υλικού, Την ΚΕ του ΚΚΕ από τις ταινίες, "Η ηλικία της Θάλασσας" του Τάκη Παπαγιαννίδη και "Μνήμες" του Νίκου Καβουκίδη.

Τα ΑΣΚΙ - Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας και ιδιαιτέρως τον Μάνο Αυγερίδη και την Άντα Κάπολα.

Παραγωγή: Eteron - Ινστιτούτο για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή

https://youtu.be/rJIDN-Qr_BQ?si=rpFn37ywjp0nHD0F

Eteron 

Cavaliere della Rosa στα αρχεία του Θεατρικού Μουσείου Alla Scala

 Το 1911 η πρώτη σκαλέρα του Cavaliere della Rosa, σε σκηνοθεσία Tullio Serafin, έλαβε μια αντίθετη υποδοχή και το έργο πρέπει να περιμένει τις διπλές εκδόσεις του 1927 και 1928 – στο βάθρο των Ettore Panizza και Richard Strauss – για να λάβει μια καλύτερη και αξίζει υποδοχή.

Μόνο το 1952 το κοινό του Scaligero είχε την ευκαιρία να κρίνει τον Rosenkavalier με το πρωτότυπο βιβλίο του Hofmannsthal, και αποδίδει την επιτυχία του επίσης χάρη στην σκηνοθεσία του Karajan και την πρωταγωνίστρια Elisabeth Schwarzkopf. Ακολούθησε το 1961 μια επανεκκίνηση σκηνοθετημένη από τον Karl Böhm με τους ίδιους Marschallin και Octavian από την Christa Ludwig ενώ το 1976 το έργο σηματοδοτεί το ντεμπούτο του Carlos Kleiber

Μετά τις εκδόσεις του Jeffrey Tate και του Philippe Jordan το 2016 έρχεται από το Σάλτσμπουργκ η παραγωγή του Harry Kupfer σε σκηνοθεσία Ζούμπιν Μέχτα που γυρίζεται φέτος με την ίδια πρωταγωνίστρια την Krassimira Stoyanova και την σκηνοθεσία του Kirill Petrenko, στο ντεμπούτο της στην τρύπα του Θεάτρου μας.

Τα πρωτότυπα σκίτσα και οι αφίσες που αναπαράγονται σε αυτές τις εικόνες φυλάσσονται στο Ιστορικό Καλλιτεχνικό Αρχείο μας και στα αρχεία του Θεατρικού Μουσείου Alla Scala.

https://bit.ly/3XXtOQQ

Το 1911, η πρεμιέρα του Rosenkavalier La Scala, που διηύθυνε ο Tullio Serafin, έλαβε μια μικτή υποδοχή και η όπερα έπρεπε να περιμένει μέχρι τη διπλή έκδοση του 1927 και 1928 -στο βάθρο Ettore Panizza και Richard Strauss - για να λάβει μια καλύτερη και επάξια υποδοχή.

Δεν ήταν μέχρι το 1952 που το κοινό της Σκάλα είχε την ευκαιρία να κρίνει τον Rosenkavalier με το αρχικό λιμπρέτο του Hofmannsthal, και αποδόθηκε φόρος τιμής στην σκηνοθεσία του Karajan και την πρωταγωνίστρια Elisabeth Schwarzkopf. Το 1961 ακολούθησε μια αναβίωση που διεξήχθη από τον Karl Böhm με τον ίδιο Μαρσάλιν και τον Οκταβιανό της Κρίστα Λούντβιχ, ενώ το 1976 η όπερα ήταν το ντεμπούτο του Carlos Kleiber στη Σκάλα.

Μετά τις εκδόσεις που διεξήχθησαν από τους Jeffrey Tate και Philippe Jordan το 2016 έρχεται η παραγωγή του Harry Kupfer από το Σάλτσμπουργκ, που διευθύνει ο Zubin Mehta, η οποία αναβιώνει φέτος με την ίδια πρωταγωνίστρια Krassimira Stoyanova υπό τη σκυτάλη του Kirill Petrenko, κάνοντας το ντεμπούτο του στο λάκκο του Θεάτρου μας.

Teatro alla Scala

Συναυλία του διεθνούς φήμης συνθέτη Παναγιώτη Καρούσου στο Παγκόσμιο Φιλοσοφικό Φόρουμ

 

15ο (Επετειακό) Συμπόσιο Πρακτικής Φιλοσοφίας

Παγκόσμιο Φιλοσοφικό Φόρουμ Π.Φ.Φ. - Ενώσεις Πολιτισμού και Ανάπτυξης (ΕΝΠΑΝ)

Συναυλία Παναγιώτη Καρούσου στο Παγκόσμιο Φιλοσοφικό Φόρουμ
Αμφιθέατρο “ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ”, Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων (Ακαδημίας 50)
Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2024, ώρα 20:00 μμ - Είσοδος Ελεύθερη
Αφιέρωμα στον Μίμη Πλέσσα: Ένας ουρανός μ’αστέρια, Πήρα σύννεφο δυο τόπια

Μελοποιημένα ποιήματα από τον μουσικοσυνθέτη Παναγιώτη Καρούσο, Παρθενών (Κωστής Παλαμάς), Καρυάτιδες (Ιωάννης Πολέμης), Εαρινή Συμφωνία (Γιάννης Ρίτσος), Σ᾿ ένα παλιό ναό (Μιλτιάδης Μαλακάσης), Κόρη των Αθηνών (Λόρδος Βύρων), «Η Ασπίδα του Αχιλλέα» χορωδιακό από την όπερα Ιλιάδα του Ομήρου, «Φίλοι είμαστε» και «Μη μ’αξιώσει αντίδικη» χορωδιακά από την όπερα Προμηθέας Δεσμώτης, κ.α.

14ο Διεθνές Συμπόσιο Κλασικής-Πρακτικής Φιλοσοφίας του Ελληνικού Κεντρικού Τομέα του Π.Φ.Φ.
Θέμα Συμποσίου: «Η συμβολή της πρακτικής φιλοσοφίας στην ανάπτυξη αισθήματος παγκόσμιας ευθύνης σε σχέση με τα μείζονα διεθνή προβλήματα»
Χαιρετισμός: Ανδρέας Ρεντζούλας, Πρέσβης της Ελλάδας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Πολιτιστικής Διπλωματίας Ιωάννης Γαλάνης, μέλος Δ.Σ του WPF και Γ. Διευθυντής των ΕΝ.Π.ΑΝ. (Ενώσεις Πολιτισμού και Ανάπτυξης)

Καλλιτεχνικό πρόγραμμα: Παρουσίαση έργων του διεθνούς φήμης μουσικοσυνθέτη Παναγιώτη Καρούσου από την Χορωδία «Ραψωδοί» και σολίστ λυρικού τραγουδιού. Συμμετέχουν: Ρέα Βουδούρη (σοπράνο), Γιώργος Κεραμιδάρης (τενόρος), Γιάννης Δάρρειος (τενόρος), Γιάννος Κοτζιάς (τενόρος), Φωτεινή Παπαχρήστου (άλτο), Νίκη Ζαχαροπούλου (άλτο), Μαρία Γρηγορίου (άλτο), Αργύρης Κοντονικολάου (τενόρος). Πιάνο: Χριστιάνα Μάνου. Παναγιώτης Καρούσος, μουσικοσυνθέτης

Ο διεθνούς φήμης Ελληνοκαναδός μουσικοσυνθέτης Παναγιώτης Καρούσος, γνωστός από τις όπερες του (Προμηθέας Δεσμώτης, Ολυμπιακή Φλόγα, Μέγας Αλέξανδρος), τα Ορατόρια: «Το Τραγούδι των Εθνών», «Ιλιάδα», κ.α., είναι ένας πολυσχιδής συνθέτης αναγεννησιακού τύπου και η μουσική του έχει ως επίκεντρο τον άνθρωπο.

Καίτη Γκρέυ

 Η Καίτη Γκρέυ (πραγματικό όνομα: Αγγελική Καλαϊτζή, γεννημένη ως Αθανασία Γκιζίλη) (Μυτιληνιοί Σάμου, 14 Μαΐου 1924) είναι Ελληνίδα τραγουδίστρια του ελαφρού και λαϊκού τραγουδιού. Η Γκρέυ γεννήθηκε στο χωριό Μυτιληνιοί της Σάμου και έχει τρία αδέλφια. Υιοθετήθηκε από την οικογένεια Καλαϊτζή και μεγάλωσε στον Πειραιά. Αρχικά έγινε ηθοποιός στα μπουλούκια της Ρίτας Τσάκωνα και αργότερα τραγούδησε ελαφρό τραγούδι με τον Γιάννη Βέλλα καθώς και άλλους καλλιτέχνες του είδους. Πρότυπό της υπήρξε ο Τζίμης Μακούλης. Το πρώτο της τραγούδι το ηχογράφησε το 1952 και ήταν η δημιουργία του Γιώργου Μητσάκη "Το μαράζι". Μετά την επιτυχία που σημείωσε, κατάφερε να γίνει το πρώτο όνομα στα μεγαλύτερα κέντρα της εποχής αλλά και να γραμμοφωνήσει όλους τους μεγάλους συνθέτες της εποχής της. Ερμήνευσε τις πρώτες εκτελέσεις τραγουδιών συνθετών όπως: Μάρκος Βαμβακάρης, Βασίλης Τσιτσάνης, Γιάννης Παπαϊωάννου, Γιώργος Μητσάκης, Χρήστος Κολοκοτρώνης, Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, Κώστας Βίρβος, Θόδωρος Δερβενιώτης, Μπάμπης Μπακάλης, Γιώργος Ζαμπέτας και Πάνος Τζαβέλλας. Συνεργάστηκε με γνωστούς καλλιτέχνες όπως: Ρόζα Εσκενάζυ, Στράτος Παγιουμτζής, Στέλιος Καζαντζίδης, Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Πόλυ Πάνου, Μαίρη Λίντα, Γιώτα Λύδια, Αντώνης Ρεπάνης, Στράτος Διονυσίου, Ρίτα Σακελλαρίου, Σπύρος Ζαγοραίος, Πάνος Γαβαλάς, Γιώργος Νταλάρας, Ελένη Βιτάλη, Γλυκερία, Χαρούλα Αλεξίου, Κωνσταντίνα, Άλκηστις Πρωτοψάλτη, Δήμητρα Γαλάνη, Αντώνης Βαρδής, Στέφανος Κορκολής, Χρήστος Δάντης, Εκεινος και Εκείνος. Για ένα μεγάλο διάστημα βρέθηκε στα μεγαλύτερα κέντρα της Αμερικής, της Αυστραλίας, του Καναδά και της Γερμανίας γνωρίζοντας τον Έλβις Πρίσλεϊ, τον Τζίμι Χέντριξ, τη Ρίτα Χέιγουορθ, τη Μαρία Κάλλας, τον Σταύρο Νιάρχο και τον Αριστοτέλη Ωνάση. Στη δεκαετία του ΄60 ήταν η πιο ακριβοπληρωμένη τραγουδίστρια έχοντας ημερομίσθιο που ξεπερνούσε ακόμα και τις 8.000 δραχμές. Αυτό αναγνωρίστηκε και από τα ελληνικά δικαστήρια σε μια δικαστική μάχη που υπήρχε με ιδιοκτήτη νυχτερινού κέντρου της εποχής. Ηχογράφησε περισσότερα από 1.500 τραγούδια, μέχρι και το 1996, οπότε και αποσύρθηκε από τη δισκογραφία και τα νυχτερινά κέντρα. Το 1995 ο Κώστας Φέρρης υπογράφει συμβόλαιο με τον ΑΝΤ1 για τη μεταφορά της θρυλικής ζωής της στην μικρή οθόνη. Ωστόσο αυτό δεν έμελλε να επιτευχθεί εξολοκλήρου μιας και το κόστος του προϋπολογισμού δεν έφτασε και για τα 26 επεισόδια που είχε υπογραφεί η σύμβαση. Τα γυρίσματα έγιναν σε Ελλάδα, Τουρκία και Αίγυπτο ενώ το τραγούδι των τίτλων "Εγώ σε νίκησα ζωή" με ερμηνευτή τον Γιάννη Πάριο δε βγήκε ποτέ στη δισκογραφία. Το 2006 κυκλοφόρησε η αυτοβιογραφία της, με τίτλο Έτσι όπως τα έζησα. Έπαιξε σε 19 ταινίες ως ηθοποιός και τραγουδίστρια. Παντρεύτηκε και χώρισε σε νεαρή ηλικία. Ήταν για πέντε χρόνια αρραβωνιασμένη με τον Στέλιο Καζαντζίδη, και έπειτα με τον Ανδρέα Μπάρκουλη. Επίσης είχε δεσμό με τον εφοπλιστή Νίκο Λαιμό, αλλά και με τον ηθοποιό Κώστα Καρρά. Παντρεύτηκε δύο φορές: με τον Νίκο Ηλιάδη, με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά, τον Φίλιππο (1947) και τον Βασίλη (1950–2021), και με τον χρυσοχόο Μιχάλη Παπαναστασόπουλο. Εγγονή της είναι η τραγουδίστρια Αγγελική Ηλιάδη.

Aφιερωμα στον Ελληνικο κινηματογραφο θεατρο και σιριαλ. Τribute cinema  

Ελληνες Ζωγραφοι - Νικόλαος Γύζης (1842-1901)

 Νικόλαος Γύζης (1842-1901)

«Το “Γκύζης” μου είναι ξένο. Εμέ με λέγουν Γύζην. Ελπίζω όμως, ότι αφού έλθω και κατοικήσω εις Αθήνας, να μάθουν και το όνομά μου να το γράφουν καλύτερα»: Αυτά ανέφερε με παράπονο πριν από 147 χρόνια, το 1876, σε επιστολή του ο επιφανής νεοέλληνας ζωγράφος και κορυφαίος της τριανδρίας των μεγάλων εκπροσώπων της Σχολής του Μονάχου ζωγράφος Νικόλαος Γύζης. Τότε μάθαινε πως οι εφημερίδες στην Αθήνα έγραφαν εγκωμιαστικά σχόλια για το έργο του χρησιμοποιώντας όμως για το επώνυμό του την εκδοχή «Γκύζης» λόγω της γερμανικής εκφοράς (Gisis). Είναι προφανές ότι η επιθυμία του δεν έγινε σεβαστή. Μια ολόκληρη συνοικία και μία γειτονιά των Αθηνών φέρουν την ονομασία «Γκύζη».

Υπάρχουν όμως ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες για τον Τηνιακό καλλιτέχνη που είναι άγνωστες στο ευρύ κοινό. Οι επιστολές του που έχουν δημοσιευθεί το 1953 είναι πλέον δυσεύρετες, ενώ υπάρχουν και άλλες αθησαύριστες πηγές. Όπως μια περιγραφή που δημοσίευσε για τον Γύζη και την οικογένειά του ο θαυμαστής του έργου του φιλόλογος, αρχαιολόγος και πανεπιστημιακός δάσκαλος Γεώργιος Σωτηριάδης (1852-1942). Ήταν στις αρχές Σεπτεμβρίου 1895, όταν έγινε γνωστό ότι ο Ν. Γύζης θα επισκεπτόταν την Αθήνα μετά από απουσία 18 ετών.

Ο σοφός καθηγητής πήγε στο φτωχικό σπιτάκι της οικογένειας Γύζη. Βρισκόταν στην αρχή της οδού Θεμιστοκλέους (18), λίγα βήματα από τη λεωφόρο Πανεπιστημίου. Εκεί βρήκε την αδελφή του και συζήτησε μαζί της για τη ζωή και το έργο του ζωγράφου που έμελε να αφήσει βαθιά τα ίχνη του στη σύγχρονη ιστορία της Τέχνης. Μας περιγράφει το σπίτι, το οποίο υπεραγαπούσε ο ζωγράφος, αλλά αναφέρει και στοιχεία που έρχονται σε αντίθεση με όσα γνωρίζουμε.

Ως προς το σπίτι ήταν από εκείνα που είχαν αρχίζει να εξαφανίζονται από τα τέλη ακόμη του 19ου αιώνα. Οι περαστικοί το έβλεπαν καθαρό και φρεσκοσκουπισμένο, με την πλακόστρωτη αυλή του να λάμπει γεμάτη από γλάστρες με λουλούδια και από πάνω τη γραφική κληματαριά. Εκεί πέρασε πολλά παιδικά και νεανικά του χρόνια ο ζωγράφος και εκεί βρισκόταν το πρώτο εργαστήριό του, όπου παρουσίασε δείγματα της ιδιοφυίας του. Σ’ ένα δωμάτιο, το οποίο ο Γ. Σωτηριάδης χαρακτήριζε ως την «μόνη εν Αθήναις εθνική πινακοθήκη»!

Οι τοίχοι του δωματίου που χρησιμοποιούσε ως εργαστήριο ήταν καλυμμένοι από δοκίμια του ζωγράφου. Από προσωπογραφίες των γονιών του και μία ατελή της μέλλουσας συζύγου του μέχρι προσχέδια και σχέδια ιδιαίτερα σημαντικών έργων της περιόδου της ακμής του. Μία από τις πληροφορίες που παρέδωσε η αδελφή του και έρχονται σε αντίθεση με όσα γνωρίζουμε μέχρι σήμερα είναι ότι στο σπίτι της οδού Θεμιστοκλέους γεννήθηκε ο Νικόλαος Γύζης την 1η Μαρτίου 1842. Επίσης ότι ο πατέρας του, ο Ονούφριος Γύζης, ένας απλοϊκός, αλλά φιλοπρόοδος και αγαθός νησιώτης που εξασκούσε το επάγγελμα του ξυλουργού, ήθελε να κρατήσει τον γιο του Νίκο στο μαγαζί. Έξι παιδιά μεγάλωνε ο εργατικός Τήνιος μάστορας και δεν ήθελε να τους λείψει το παραμικρό. Εκτός από τον Νικόλαο είχε ακόμη έναν γιο, τον Γεώργιο και τέσσερις κόρες. Τη Μαριέττα, σύζυγο Βούλγαρη, τη Μαριγώ, σύζυγο Αρμάου, τη Μαρίνα, σύζυγο Λούβαρη και την Καλλιόπη, σύζυγο Περιβολαράκη.

Αλλά ο Ν. Γύζης ποθούσε να βρεθεί στην Αθήνα και είχε σύμμαχο στην επιθυμία του την μητέρα του Μαργαρίτα. Οι περισσότεροι την αποκαλούσαν «κυρά Ταρώ» και ήταν μία ύπαρξη γεμάτη καλοσύνη όπως έγραψαν οι Γεώργιος Δροσίνης και Λάμπρος Κορομηλάς. Ήταν μια γυναίκα με βαθύ λογισμό και υπερέχουσα φύση. Ο Ν. Γύζης εμφανισιακά έμοιαζε στον πατέρα του αλλά η γλυκύτητα του προσώπου του είχε την έκφραση της μητέρας του. «Τόσος κόσμος ζει εδώ, αυτός τάχα δεν θα μπορέσει να ζήσει;» έλεγε ο Ονούφριος Γύζης αργότερα, όταν ο γιος του έφευγε πλέον για τη Γερμανία. Ευτυχώς δεν άκουσε τις παραινέσεις του πατέρα του, τον οποίο λάτρευε και σεβόταν με έναν μοναδικό και ζηλευτό τρόπο.

Διότι ο Ν. Γύζης όσα χρόνια βρισκόταν μακριά από την Ελλάδα, δηλαδή τα περισσότερα της δημιουργικής του δράσης, είχε τη σκέψη του στραμμένη στην οικογένεια, το σπιτικό τους και την πατρίδα. Φρόντιζε να στέλνει χρήματα για να προικίσει τις αδελφές του, αλλά να τους στέλνει και γράμματα με αδελφικές συμβουλές. «Σεβαστοί μου Γονείς… θέλω να περνάτε καλά, με την καλήν τακτικήν τροφήν σας, με τα τυποδεμένα ρούχα σας. Δεν θέλω τίποτε να στερείσθε… Η Μάννα μου θέλω να αγοράση μια γούνα για να λένε: «Χαρά στην Κυρά Ταρώ, που έκαμε ένα τέτοιο γυιό. Να μην αφήσετε να ξεραθούν της αυλής μας τα λουλούδια…». Τέτοια έγραφε προς τους γονείς του το 1875, γεγονός που αποκαλύπτει την ψυχοσύνθεση του ζωγράφου.

Επίσης εντυπωσιάζει η φιλοπατρία του, η οποία αποκαλύπτεται μεγαλειωδώς στις επιστολές του. Το 1897, όταν η Ελλάδα περνούσε την περιπέτεια του αποκαλούμενου ατυχούς πολέμου, ο Ν. Γύζης έγραφε: «…Ψυχικώς αγωνιώ διά την πολυαγαπητήν μου, ωραιοτάτην, ενδοξοτάτην, ευφυεστάτην –δυστυχώς πτωχήν και μικράν Πατρίδα μου Ελλάδα, και εξίσταμαι δια το άδικον και την απανθρωπίαν, με την οποίαν αι κατ’ όνομα πολιτισμέναι κυβερνήσεις κατ’ αυτής πολιτεύονται. Εάν ήμουν Ζεύς, όλους τους κεραυνούς μου θα εκένωνα κατά των έξ ή των επτά. Εάν Ποσειδών, θα αναποδογύριζα εις τα μέρη εκείνα της πολυμάρτυρος Κρήτης τα νερά της θαλάσσης…»!

Κείμενο Ελ. Σκιαδάς

Ελληνες Ζωγραφοι - Painters from Greece 

"Ένας αιώνας Μίμης Πλέσσας!"- Αφιέρωμα - ΕΡΤ2

 

Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ

"Ένας αιώνας Μίμης Πλέσσας!"- Αφιέρωμα

ΕΡΤ2 - Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2024, ώρα 19.00

Η ΕΡΤ2 μεταδίδει την συναυλία -αφιέρωμα που δόθηκε για τα 100χρονα του Μίμη Πλέσσα, στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Φεστιβάλ Αθηνών - Επιδαύρου στις 17 Ιούνιου 2024.

Οι δημοφιλείς καλλιτέχνες:

Βασιλική Καραγιάννη, Σπύρος Κλείσσας,

Σοφία Μανουσάκη, Πέννυ Μπαλτατζή,

Δημήτρης Μπάσης, Τάσης Χριστογιαννόπουλος μαζί με την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ και την Ορχήστρα 'Μίμης Πλέσσας' τίμησαν τον κορυφαίο μουσικοσυνθέτη, πιανίστα και μαέστρο, Μίμη Πλέσσα.

Σολίστ: οι Γιώργος Χατζηνάσιος & Στέφανος Κορκολής

Την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ διηύθυνε ο Γιώργος Αραβιδης

Την επιμέλεια της ορχήστρας Μίμης Πλέσσας είχε ο Γιώργος Παχής.

Συμμετείχαν οι:

Γιώργος Παχής – μπουζούκι | υπεύθυνος ορχήστρας

Χρήστος Βιδινιώτης – μπουζούκι

Γιώργος Παπαχριστούδης – πιάνο

Γιάννης Καλκάνης – τύμπανα

Νίκος Καρατζάς – μελωδικά κρουστά

Απόστολος Γκόλιας – κιθάρα

Αντώνης Καλαντζάκος – κοντραμπάσο

Ντίνος Χατζηιορδάνου – ακορντέον

Δημήτρης Χουντής – σοπράνο σαξόφωνο

Ενορχηστρώσεις: Μίμης Πλέσσας, Σάμυ Ελγκαζάρ, Χρήστος Βιδινιώτης

Σχεδιασμός ήχου: Μιχάλης Συγλέτος, Δημήτρης Χατζάκης

Καλλιτεχνική επιμέλεια: Λουκίλα Καρρέρ Πλέσσα

Σκηνοθετική επιμέλεια: Ελεάνα Πλέσσα

Σχεδιασμός φωτισμού: Δημήτρης Κουτάς

Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής ΕΡΤ / ERT Contemporary Music Orchestra