ΣΕ Α' ΠΡΟΣΩΠΟ Ασημίνα Ξηρογιάννη

23 μέρες. Ξεκινώντας αυτή την περιήγηση στο τελευταίο μου βιβλίο, κρίνω άκρως απαραίτητο να κάνω τις εξής δύο διευκρινίσεις: Πρώτον, δεν πρόκειται για ποιητική συλλογή. Αποτελείται από πεζά, κυρίως, μέρη. Παρεμβάλλονται, όμως, και ελάχιστα ποιήματα όπου κρίνεται αναγκαίο, προκειμένου αυτά να ρίξουν φως στην ιστορία, καθώς και τη σημειολογία που τη συνοδεύει ή που αυτή συνεπάγεται. Δεύτερον, το βιβλίο πρέπει να διαβαστεί ως σύνολο. 23 κομμάτια, 23 στιγμιότυπα, 23 σελίδες ημερολογίου μπορείς να πεις. Όλα αυτά, ωστόσο, δεν είναι άσχετα μεταξύ τους ή ξεκομμένα το ένα από το άλλο. Αντίθετα, το ένα προϋποθέτει το άλλο.

Διότι, αλήθεια είναι ότι υπάρχει μια εσωτερική σύνδεση των μερών. Αν απομακρύνεις κάποιο από τα 23 μέρη, τότε διασαλεύεται η ισορροπία του νοηματικού οικοδομήματος του βιβλίου. Συμβαίνει ακριβώς ό,τι συμβαίνει με ένα παζλ. Αν χαθεί ένα κομμάτι, είναι αδύνατο να ολοκληρωθεί.

Mε αφορμή την ιστορία ενός ερωτικού τριγώνου, γίνεται μια έντιμη προσπάθεια ανίχνευσης και διερεύνησης του τρόπου με τον οποίο «κατασκευάζονται» τα ποιήματα.

Ακούγεται ίσως λίγο ψυχρή η λέξη «κατασκευάζονται». Εξηγούμαι οπότε: To ποίημα είναι ένα έλλογο δημιούργημα του ανθρώπου.

Είναι μια κατασκευή στην οποία τίποτα δεν είναι και δεν πρέπει να είναι τυχαίο.

Ο ποιητής κάνει μια ιδιαίτερη χρήση της γλώσσας, ώστε να πετύχει ένα ανοίκειο στον αναγνώστη αποτέλεσμα, εισάγοντάς του, παράλληλα, τη νέα εμπειρία, τον νέο τρόπο σκέψης, το νέο γενικά.

Παλεύει να συνδυάσει έτσι τις λέξεις, ώστε αυτές να συνυπάρξουν και να λειτουργήσουν με τέτοιο τρόπο, ώστε να προκαλέσουν στον αναγνώστη μια διανοητική και συναισθηματική συγκίνηση.

Πριν από κάθε ποίημα, υπάρχει η αφορμή του, αυτό που αποκαλούμε «αρχικό ερέθισμα». Η πρώτη σπίθα, η πρώτη ιδέα, αυτό που ο ποιητής σημειώνει στο μπλοκάκι του. Και είναι ευχής έργον όταν πετυχαίνει να μετατρέψει το αρχικό ερέθισμα σε ποίηση. Γιατί υπάρχουν και φορές που δεν το πετυχαίνει και ό,τι έγραψε δεν άλλο από μία απλή άσκηση επί χάρτου. Και με αυτά τα θέματα ακριβώς καταπιάνεται το βιβλίο. Πάντως γράφω στις σημειώσεις μου ότι «ποίηση είναι η επεξεργασία των αρχικών ερεθισμάτων». Μέσα σε χιλιάδες ορισμούς για την ποίηση δίνω αυτή την οπτική, έχοντας πάντα κατά νου ότι παίζει ρόλο η ποιότητα του φίλτρου που ο δημιουργός βάζει στα πράγματα που αποτελούν το υλικό του κάθε φορά.

Η ερωτική ιστορία της ηρωίδας Σοφί τη βασανίζει. Έτσι δεν γίνεται πάντα με τον έρωτα;

Ένα παραπάνω στην περίπτωση της Σοφί, που είναι και ποιήτρια, άρα –μοιραία σχεδόν– είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη σε τέτοιου είδους ερεθίσματα. Το υλικό της είναι το εξής: o έρωτας της ζωής της και ό,τι αυτός συνεπάγεται.

X

Σήμερα της έστειλε στο κινητό της ένα μήνυμα... κενό.

Η Σοφί απάντησε αμέσως: «Δεν μπορώ να ερμηνεύσω τη λευκότητα».

Μπορεί να αποτελέσει η λευκότητα την αρχή της μυθοπλασίας;

(σελ.22)

Είναι δυνατόν λοιπόν ένας τέτοιος έρωτας να μην οδηγήσει στην ποίηση, να μην αποτελέσει αφορμή για να γραφτούν ποιήματα;

23 μέρες
Ασημίνα Ξηρογιάννη
Γαβριηλίδης
41 σελ.
Τιμή € 8,52

ΕΡΩΤΙΚΟ ΧΑΪΚΟΥ

Τρία βλέμματα
Εγώ εσύ και αυτή
Εμείς και εμείς!

(σελ.27, XIII)

*

ATITΛΟ

Η αίσθηση
ότι ταλανίζεσαι ανάμεσα σε μένα και σε κείνη
συνιστά το πιο αυθεντικό ποίημα

(σελ.30, XV)

Πόσο εύκολο είναι να διαχειριστεί το υλικό της με τρόπο ώστε να μην πέσει στο φθηνό μελόδραμα; Πώς θα φιλτράρει δημιουργικά τα όσα της συμβαίνουν; Της συμβαίνουν, άραγε; Μήπως εντέλει η Σοφί δεν είναι αληθινή, αλλά μια επινόηση; Mια ποιητική περσόνα δημιουργημένη από μια άγνωστη ποιήτρια, της οποίας το όνομα δεν ενδιαφέρει καν;

Σε μια σχετικά πρόσφατη ομιλία μου, δέχτηκα από μια ακροάτρια την εξής ερώτηση: Aν ο ποιητής ζει μαζί με τα ποιήματά του μια άλλη ζωή, τη ζωή που αυτά τού υπαγορεύουν. «Ναι, ζει με αυτά μια... μυστική ζωή. Πώς αλλιώς;» απάντησα. Και η ηρωίδα μου μαγικά μοιράζεται ανάμεσα στις δυο πραγματικότητες: αυτή της ζωής και αυτή της ποίησης.

κείμενο: Ασημίνα Ξηρογιάννη