Νίκη Σαλπαδήμου: «Παράλληλες ιστορίες»

 

 Ελένη Κεκροπούλου 

Το καινούργιο μυθιστόρημα της Νίκης Σαλπαδήμου πραγματεύεται με μαεστρία συγγραφική και πάλι ένα καυτό κοινωνικό θέμα, αυτό της τριβής των ανθρώπινων σχέσεων. Στην εποχή μας η απιστία στον γάμο κατέχει την πρώτη θέση. Ο ξαφνικός έρωτας, που ανατρέπει την κανονικότητα μιας ήσυχης, οικογενειακής ζωής, αν και είναι θέμα πολυσυζητημένο, η συγγραφέας το πιάνει ανάλαφρα και με γλώσσα σύγχρονη, νεανική, με χιούμορ διακριτικό και πικρόγλυκο του δίνει ψυχολογικό βάθος χωρίς να το βαραίνει. Με μεθοδικό τρόπο οδηγεί τον αναγνώστη σε προβληματισμό, χωρίς όμως να τον αφήνει μετέωρο, γιατί του δίνει απαντήσεις με μέτρο και φειδώ, ώστε να προκαλεί το ενδιαφέρον του για τα πρόσωπα και την εξέλιξη της ιστορίας.

Η φιλία είναι επίσης ο άλλος ήρωας του μυθιστορήματος. Η γνήσια φιλία είναι αυτή που νοιάζεται, που στηρίζει, που στέκεται βράχος στις μεγάλες ανάγκες, που καλώς ή κακώς προβάλλουν στον μακρύ δρόμο της ζωής.

Η κεντρική ηρωίδα, η Κατερίνα, άνθρωπος αισιόδοξος και ρεαλιστής, συμμετέχοντας με ενσυναίσθηση στις ζωές των στενών φιλενάδων της, μας δίνει την εικόνα της καθημερινότητάς τους, μιας καθημερινότητας που θα μπορούσε να είναι η δική μου, η δική σου, του καθενός από εμάς. Κάθε άνθρωπος είναι ένας διαφορετικός πλανήτης, αφήνει το προσωπικό του αποτύπωμα στον τροχό της αέναης κίνησης της ζωής. Ό,τι φαίνεται εύκολο, δεν είναι. Ό,τι γίνεται δύσκολο, μπορεί να αντιμετωπιστεί παρά τα ανυπέρβλητα εμπόδια, όταν ο φίλος είναι αποφασισμένος να βάλει πλάτη. Και η Κατερίνα βάζει πλάτη, όταν η αρρώστια χτυπάει την κολλητή φίλη της, τη Χριστίνα. Στη δύσκολη συγκυρία δεν δηλώνει απλά την παρουσία της, βρίσκεται δίπλα της και προσπαθεί με όλες της τις δυνάμεις να στηρίξει το μισοπεσμένο δέντρο, πριν τσακιστεί. Να της δείξει τον σωστό δρόμο για τη λύση του προβλήματός της, αφού η ίδια ξαφνιασμένη από το σοκ της σοβαρής ασθένειας δεν κατόρθωσε να το βρει μέσα από τα ζοφερά μονοπάτια που ακολούθησε το μυαλό της και την οδηγούσαν στην καταστροφή. Να της δώσει το χέρι, ώστε να βρουν μαζί την αλήθεια, άλλωστε όπως λέει και ο λαός δυο μαζί μπορούν να βγουν στο ξέφωτο, γιατί δίνει κουράγιο ο ένας στον άλλον.

Ένα μυθιστόρημα του τώρα, του σήμερα, φωτογραφίζει τη ζωή όπως ακριβώς είναι πραγματικά, χωρίς υπερβολές, χωρίς περιττά δράματα και κραυγαλέες συμπτώσεις.

Η μεταμόρφωση της Χριστίνας σε αισιόδοξη και σίγουρη για τον εαυτό της γυναίκα, έργο της Κατερίνας, περιγράφεται από τη συγγραφέα με πρωτότυπο και χιουμοριστικό τρόπο:

Η ζωή έχει δυο ή και πολλές όψεις και ευτυχώς τώρα η Χριστίνα βλέπει την όψη που της χαμογελάει και της δηλώνει ότι είναι ωραία και το έχει βάλει σκοπό να τη ζήσει όμορφα, έντονα και απολαυστικά από δω και πέρα. Είχαμε δώσει ραντεβού στο κέντρο, ευκαιρία ήταν, ήθελα να ψωνίσω και κάτι δωράκια και είπα να το κάνω «δύο σε ένα». Όταν πήγα στο σημείο του ραντεβού έψαχνα ολόγυρα να εντοπίσω τη φιλενάδα μου, αλλά δεν την έβλεπα πουθενά. Κοίταξα το ρολόι μου, είχα καθυστερήσει μόνον πέντε λεπτά, επομένως η Χριστίνα έπρεπε να είχε έρθει. Ένα χέρι ακούμπησε στην πλάτη μου, γύρισα ξαφνιασμένη και αντίκρισα τη Χριστίνα. Τόση ώρα με παρακολουθούσε να την ψάχνω και θα λιγωνόταν στα γέλια, αν δεν ήμασταν εν μέσω Ερμού και κοσμοσυρροής και δεν φοβόταν μήπως γίνει θέαμα φαιδρό και γιατί όχι και τρελό; Μα αυτή που είχα μπροστά μου δεν ήταν η Χριστίνα που ήξερα! Ήταν μια πολύ όμορφη γυναίκα που όλα πάνω της φανέρωναν την αλλαγή, που είχε συντελεστεί πρώτα μέσα της και έπειτα στο πρόσωπό της, που αντανακλούσε τη χαρά της ζωής. Είχε πάρει ένα πολύ καλό μάθημα από την απόπειρά της και ας μην ήθελε ν’ αναφέρεται κανείς μας σ’ αυτήν την παρορμητική και αψυχολόγητη ενέργειά της. Κατά βάθος παραδεχόταν την ανόητη πράξη της, ακόμα και πριν συναντήσει τον Φαίδωνα, τον γιατρό, που της άλλαξε ριζικά κάθε προκατάληψή της σχετικά με τις ασθένειες. Για τη ζωή που είναι ανεκτίμητης αξίας και τη ζούμε μόνον μια φορά, αξίζει ν’ αγωνιζόμαστε κάθε μέρα για να τη διατηρούμε αλώβητη. Έτσι η Χριστίνα θέλησε εξωτερικά να διαγράψει την παλιά Χριστίνα και η νέα ν’ ανταποκρίνεται στη καινούργια πλέον θεώρηση της ζωής της.

Έβαψε τα μαλλιά της ένα γλυκύτατο μελί χρώμα, που της φώτιζε το πρόσωπο και αναδείκνυε το σχήμα και το χρώμα των ματιών της. Διάλεξε ένα μοντέρνο στιλ στην coupe τους, μακρύ καρέ και αφέλειες που έπεφταν ανάλαφρα στο μέτωπο και την έδειχναν χρόνια νεότερη. Το μακιγιάζ της διακριτικό, τόνιζε τα σημεία που το χρειάζονταν, άγνωστα πράγματα ως τότε για τη Χριστίνα. Όσο για το ντύσιμό της, εκεί κι αν είχε κάνει την επανάσταση-μεταμόρφωσή της. Παντελόνι τζιν κολάν που τόνιζε τα μακριά της πόδια, πουκάμισο πράσινο και κολιέ σε πιο ανοιχτές αποχρώσεις συμπλήρωναν την εμφάνισή της. Είχα μπροστά μου μια Χριστίνα χάρμα οφθαλμών.

Όταν την άλλη φίλη της, την Αύρα, τη χτύπησε κατακούτελα ο απαγορευμένος έρωτας, η Κατερίνα ήταν και πάλι εκεί, σοφός παρατηρητής, γεμάτη κατανόηση για τη φίλη της, αλλά και με ακλόνητα επιχειρήματα, μήπως και κατόρθωνε να σώσει τον γάμο της.

Ο νέος άντρας που μπήκε ξαφνικά στη ζωή της Αύρας φαντάζει στα μάτια της τέλειος σύντροφος και εραστής, νομίζει ότι βρήκε σ’ εκείνον όλα όσα έλειπαν από τον άντρα της κι όσο το σκέφτεται και βλέπει στα μάτια και στο βλέμμα του τη λαχτάρα του για κείνη, τόσο βρίσκει πως χρόνια τώρα ζούσε μέσα σε ένα κενό, σ’ ένα τέλμα με τα ίδια και τα ίδια να επαναλαμβάνονται καθημερινά. Η Αύρα θέλει να ζήσει όλα όσα δεν γεύτηκε στον γάμο της και δεν θα διστάσει να τινάξει στον αέρα την οικογένειά της. Η Κατερίνα δεν κρίνει και, πολύ περισσότερο, δεν κατακρίνει τις επιλογές της φίλης της, που θέλει να ξεφύγει από τον γάμο της. Δεν της γυρίζει την πλάτη, μολονότι δεν εγκρίνει αυτόν τον τυφλό έρωτα, που εκθέτει δυο μικρά παιδιά σε ένα αβέβαιο και πικρό μέλλον, αλλά μένει δίπλα της μέχρι το τέλος. Ένα τέλος ανατρεπτικό, όπου ο αναγνώστης αισθάνεται ότι τελικά όλα έγιναν όπως έπρεπε να γίνουν.

Και για τις άλλες φίλες της, τη Μαριάννα, την Αμαλία, τη Λένια, που η καθεμιά τους αντιμετωπίζει τα προσωπικά της προβλήματα, η Κατερίνα συμπαραστέκεται από αγάπη και πίστη στη φιλία, που τη θεωρεί ως τη μεγαλύτερη ευλογία γι’ αυτούς που έχουν την τύχη να τη ζουν όπως η ίδια.

Στο μυθιστόρημα εντυπωσιάζει η ζωντάνια των διαλόγων, η σφιχτοδεμένη ροή, η αδιάλειπτη πλοκή, ο σύγχρονος λόγος. Οι Παράλληλες ιστορίες είναι ένα μυθιστόρημα του τώρα, του σήμερα, φωτογραφίζει τη ζωή όπως ακριβώς είναι πραγματικά, χωρίς υπερβολές, χωρίς περιττά δράματα και κραυγαλέες συμπτώσεις, όπως συμβαίνει συχνά σε μυθιστορήματα με παρόμοιο θέμα. Η συγγραφέας γνωρίζει ότι τον αναγνώστη δεν τον εντυπωσιάζουν οι υπερβολές, οι ακρότητες, αλλά η πραγματική ζωή, γιατί αυτή η πραγματικότητα δημιούργησε τον μύθο. Είναι χτισμένο πάνω σε απόλυτα ρεαλιστικές βάσεις και γι’ αυτό δίνει στον αναγνώστη ένα συναίσθημα ηρεμίας, όταν φθάνει στο τέλος του. Ξέρει ότι όλα αυτά συμβαίνουν στην πορεία της ζωής του ανθρώπου και έτσι εξελίσσονται τα πράγματα και οι καταστάσεις όχι σε κάποια άλλη ζωή, αλλά σ’ αυτή που ζει ο κάθε άνθρωπος όταν έρχεται στον κόσμο.

Ένα κοινωνικό μυθιστόρημα που διαβάζεται απνευστί και σου αφήνει τη γεύση της δικαίωσης.

 

Παράλληλες ιστορίες
Νίκη Σαλπαδήμου
Εκδόσεις Αγγελάκη
320 σελ.
ISBN 978-960-616-428-6
Τιμή €15,00

https://diastixo.gr/kritikes/ellinikipezografia/24601-niki-salpadimou-paralliles-istories

https://diastixo.gr/