ΣΕ Α' ΠΡΟΣΩΠΟ ΣΟΦΙΑ ΠΑΡΑΣΧΟΥ

Το έχω πει και με άλλη ευκαιρία: Η ζωή φτιάχνει τις ιστορίες κι εμείς –όσοι συστηνόμαστε ως συγγραφείς– απλά τις γράφουμε. Ο πραγματικός δημιουργός είναι η ζωή, γι' αυτό άλλωστε στο τέλος αυτοδίκαια της αποδίδουμε τα νόμιμα δικαιώματά της. Για να το πω πιο απλά, η ζωή πλουτίζει τη φαντασία μας με πραγματικές εμπειρίες και εμείς, γράφοντας τις ιστορίες, πλουτίζουμε τη ζωή με αναγνωστικές εμπειρίες.

Στα πάνω από τριάντα βιβλία που έχω γράψει για μικρά και μεγάλα παιδιά, δεν θα μπορούσα να βρω ούτε ένα που να μην έχει το παλίμψηστό του στα βιώματά μου. Διαφέρουν μόνο ως προς την ολοφάνερη ή μη αναφορά τους στις προσωπικές μου εμπειρίες.

Το βιβλίο μου, π.χ., Με άγκυρα την καρδιά έχει ως τόπο δράσης το γενέθλιο νησί μου, την Κάρπαθο, και τόσο οι χρονικοί και τοπικοί δείκτες όσο και η ονοματοποιία δίνουν στο περιεχόμενο αυτοβιογραφικό χαρακτήρα.

Το βιβλίο μου Και οι κακοί έχουν ψυχή, με αφηγηματικά πρόσωπα τους ήρωες των κλασικών παραμυθιών, φαίνεται εκ πρώτης όψεως να είναι αποκλειστικά προϊόν της φαντασίας μου. Όσοι με γνωρίζουν, όμως, ξέρουν ότι έγραψα το βιβλίο την εποχή που εκπονούσα διδακτορική διατριβή στο αντικείμενο της παιδικής λογοτεχνίας και τα θεωρητικά μου διαβάσματα γύρω από την παιδαγωγική αξία των παραμυθιών αποτέλεσαν το αφηγηματικό υλικό του βιβλίου μου.

Το παιδί της καρδιάς αναφέρεται σε μια περίπτωση υιοθεσίας και κάποτε μια αναγνώστρια με πήρε στο τηλέφωνο «για να κουβεντιάσουμε για τα υιοθετημένα παιδιά μας». Όταν της είπα ότι εγώ δεν έχω υιοθετήσει παιδί, με ρώτησε έκπληκτη: «Και πώς γράψατε όλα αυτά που εγώ έχω σκεφτεί, έχω νιώσει, έχω φανερώσει ή έχω κρύψει;»

Σκέφτηκα τότε ότι τελικά η λογοτεχνία δεν είναι ακριβώς η τέχνη της γραφής, αλλά μάλλον η τέχνη της αντιγραφής, αφού στο βιβλίο είχα μεταφέρει σκέψεις και αισθήματα φίλων μου που είχαν υιοθετήσει ένα παιδί.

Αντιγράφουμε, λοιπόν, όλοι από το μεγάλο βιβλίο της ζωής, που μπορεί να μην έχει σελίδες και γράμματα αλλά έχει σκέψεις, δράσεις, όνειρα, αισθήματα, ανατροπές και ισορροπίες. Σημασία έχει, ωστόσο, η τέχνη. Γιατί υπάρχει και η άτεχνη, η κακή αντιγραφή...

Ο αγαπημένος μου κολλητσίδας
Σοφία Παράσχου
εικονογράφηση: Γιώργος Σγουρός
Ψυχογιός
88 σελ.
Τιμή € 8,80

Πριν από λίγο καιρό, με κάλεσαν σε ένα σχολείο με αφορμή το τελευταίο μου βιβλίο, Ο αγαπημένος μου κολλητσίδας, το οποίο είχαν διαβάσει τα παιδιά της Δ' τάξης. Πρόκειται για την ιστορία ενός δωδεκάχρονου αγοριού, του Γιώργου, ο οποίος νιώθει συναισθηματικά υποχρεωμένος να αγαπά και να ανέχεται κάθε ιδιοτροπία του μικρού Ρούλη, απλά και μόνο επειδή είναι «πνευματικός του αδερφός», δηλαδή γιος της νονάς του. Αυτή η «υποχρέωση» τον καταπιέζει τόσο, ώστε του δημιουργεί αισθήματα αντιπάθειας προς τον κολλητσίδα-Ρούλη, τα οποία με τη σειρά τους του γεννούν τύψεις, μέχρι που ένα οριακό περιστατικό θα τον οδηγήσει στην αναθεώρηση και τη λύτρωση.

Πολλά παιδιά θα έχουν ακούσει φράσεις όπως «εσύ είσαι μεγάλος, μην ξεσυνερίζεσαι τον μικρό» ή «ντροπή σου να μη θέλεις να παίξεις με τον μικρό σου ξάδελφο» ή «πρέπει να τον αγαπάς για χάρη της νονάς σου» κ.λπ. Τις φράσεις αυτές και τις έχω ακούσει και τις έχω πει και η ίδια, θα ήταν πολύ φυσικό να τις εντάξω σε μια φανταστική ιστορία. Ωστόσο, η ιστορία του Γιώργου και του Ρούλη, που ζουν στην ίδια πολυκατοικία και «μαζί δεν κάνουνε και χώρια δεν μπορούνε» είναι στο μεγαλύτερο μέρος της αληθινή.

Όταν άκουσα τους μαθητές της Δ' τάξης να με ρωτάνε, ποια από τις δυο είμαι εγώ, η μαμά ή η νονά του Γιώργου, χάρηκα. Γιατί εγώ δεν ήμουν ούτε η μαμά ούτε η νονά της ιστορίας, ήμουν απλά η αντιγραφέας της ζωής των πρωταγωνιστών! http://diastixo.gr/