The Fine Arts in Greece: Clare Pooley: συνέντευξη στον Χρήστο Ιωάννου

Χρήστος Ιωάννου

Η Κλερ Πούλι αποφοίτησε από το Newnham College (Κέμπριτζ) και δούλεψε είκοσι χρόνια στη διαφήμιση, την οποία εγκατέλειψε για να αφοσιωθεί στην ανατροφή των παιδιών της. Ζει στο Φούλαμ του Λονδίνου με τον σύζυγό της, τα τρία παιδιά τους, τα δυο τους σκυλιά και ένα σκαντζοχοιράκι. Διατηρεί το ιστολόγιο Mummy was a secret drinker, το οποίο έχουν επισκεφθεί τρία εκατομμύρια αναγνώστες και αναγνώστριες. Το 2017 κυκλοφόρησε το αυτοβιογραφικό The sober diaries, το οποίο έλαβε διθυραμβικές κριτικές. Τα μυθιστορήματά της Το πράσινο σημειωματάριο και Οι επιβάτες της αποβάθρας 5 κυκλοφορούν με μεγάλη επιτυχία σε πολλές χώρες – στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο, σε μετάφραση της Βούλας Αυγουστίνου. Η παρουσίαση στην Αθήνα του νέου μυθιστορήματός της, Πώς να μεγαλώσετε χωρίς αξιοπρέπεια, επίσης από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο, σε μετάφραση της Βούλας Αυγουστίνου, μας έδωσε την ευκαιρία για μια συνέντευξη εκ του σύνεγγυς μαζί της.

Τι σας ενέπνευσε να γράψετε ένα βιβλίο σχετικά με το πώς να μεγαλώνουμε;

Κατ’ αρχάς, όλοι γερνάμε, και εγώ γερνάω – μπορεί τώρα να είμαι πενήντα πέντε ετών, αλλά νιώθω σαν να είμαι είκοσι πέντε και πιστεύω ότι, όταν θα είμαι εβδομήντα πέντε ετών, θα αισθάνομαι και πάλι το ίδιο. Αυτό που αλλάζει όμως είναι η οπτική μας για ό,τι συμβαίνει γύρω μας. Όταν διαβάζω ή παρακολουθώ μια ταινία ή κάτι στην τηλεόραση, βλέπω μια στερεοτυπική παρουσίαση όσον αφορά τους ηλικιωμένους, πως είναι ή άρρωστοι ή θλιμμένοι ή νιώθουν μοναξιά. Δεν είναι όμως όλοι έτσι, ούτε εγώ θέλω να είμαι έτσι όταν φτάσω σε μεγαλύτερη ηλικία. Θα ήθελα να είμαι ακόμη δραστήρια, διασκεδαστική, «άτακτη» κ.λπ., κι έτσι αποφάσισα ότι θέλω να γράψω ένα βιβλίο που θα έχει τέτοιους χαρακτήρες. Στη συγκεκριμένη ιστορία υπάρχουν χαρακτήρες από έξι μηνών μέχρι εβδομήντα πέντε ετών και το μαγικό είναι ο τρόπος με τον οποίο αλληλοεπιδρούν και πώς μαθαίνουν ο ένας από τον άλλον.

Συνήθως στα βιβλία σας γράφετε για ομάδες ανθρώπων που είναι άγνωστοι και διαφορετικοί μεταξύ τους. Σας φαίνεται πιο εύκολο αυτό ή πιο ενδιαφέρον;

Ως άνθρωποι έχουμε την τάση να βρισκόμαστε, να επικοινωνούμε ή να συναναστρεφόμαστε άτομα που είναι στην ίδια ηλικία με εμάς, είτε είναι οι φίλοι μας, οι συνάδελφοί μας ή ακόμα και αυτοί που ακολουθούμε ή είμαστε φίλοι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όμως η ζωή μας γίνεται πολύ πιο διασκεδαστική και ενδιαφέρουσα, όταν βρισκόμαστε με άτομα που είναι διαφορετικά από μας, π.χ. η Δάφνη στο βιβλίο που προσέχει ένα βρέφος έξι μηνών, παρόλο που δεν είχε δικά της παιδιά – και το γεγονός αυτό, ότι δεν ξέρει τι να κάνει, γίνεται άκρως ενδιαφέρον. Γι’ αυτό μ’ αρέσει να γράφω γι’ αυτούς τους χαρακτήρες, γιατί τότε ακριβώς είναι που συμβαίνει η μαγεία στη ζωή μας.

Πώς πιστεύετε ότι το βιβλίο σας θα προκαλέσει την αλλαγή των στερεοτύπων σχετικά με τις μεγαλύτερες ηλικίες;

Όλοι οι ήρωές μου έχουν ένα μεγάλο μυστικό, π.χ. υπάρχει ένας 75χρονος ηθοποιός που έχει εθιστεί στις μικροκλοπές ή η Δάφνη που έχει ένα μπαστούνι μαζί της, όχι επειδή δεν μπορεί να περπατήσει, αλλά για να έχει τη δυνατότητα να χτυπήσει κάποιον, αν χρειαστεί. Αυτοί οι χαρακτήρες και η δράση τους πιστεύω ότι μπορούν να αλλάξουν έστω λίγο την οπτική που έχουμε οι περισσότεροι για τους ηλικιωμένους.

Η ζωή μας γίνεται πολύ πιο διασκεδαστική και ενδιαφέρουσα, όταν βρισκόμαστε με άτομα που είναι διαφορετικά από μας.

Υπήρξε κάτι που σας έκανε να επαναπροσδιορίσετε τον εαυτό σας, καθώς μεγαλώνατε, όπως συμβαίνει και στα πρόσωπα του βιβλίου σας;

Όπως γνωρίζετε, υπήρξα αλκοολική κατά την τέταρτη δεκαετία της ζωής μου και ένας τρόπος να το αντιμετωπίσω ήταν το γράψιμο ως μία μορφή αυτοθεραπείας, γεγονός που με οδήγησε σε μία μεγάλη αλλαγή στη ζωή μου, καταλήγοντας σε κάτι πολύ όμορφο, το οποίο ήταν η ενασχόλησή μου με τη συγγραφή και όλα όσα έχω βιώσει μέσω αυτής. Έτσι, αντί να νιώθω ότι στα σαράντα μου όλα αρχίζουν να προχωρούν πιο αργά, για εμένα ξεκίνησαν όλα να γίνονται πιο ζωηρά και ενδιαφέροντα μέσω αυτού του νέου κεφαλαίου της ζωής μου. Τώρα που είμαι πενήντα πέντε ετών, νιώθω κατενθουσιασμένη για τη συνέχεια. Οπότε, όπως οι ήρωές μου, έτσι κι εγώ πιστεύω πως είμαστε παράδειγμα ότι όχι μόνο τίποτα δεν τελειώνει όσο μεγαλώνουμε, αλλά μπορούμε να ανακαλύψουμε πολύ ωραία πράγματα και να εξελιχθούμε σε κάτι νέο, φρέσκο και ενδιαφέρον για το υπόλοιπο της ζωής μας.

Το Πώς να μεγαλώσετε χωρίς αξιοπρέπεια έχει να κάνει με τα κοινωνικά στερεότυπα ή είναι κάτι βαθύτερο για τον καθένα ξεχωριστά;

Εν μέρει, ναι, αλλά κυρίως έχει να κάνει με το ότι δεν πρέπει να νοιαζόμαστε τόσο πολύ για το τι πιστεύουν οι άλλοι για μας, έχει να κάνει με το πώς να μη νιώθουμε ότι πρέπει να προσαρμοστούμε σε μία φόρμα που μας επιτάσσουν οι υπόλοιποι στην κοινωνία. Μερικές φορές πιστεύω ότι είναι ευκολότερο να το πετύχεις αυτό μεγαλώνοντας, γιατί μάλλον μας βγαίνει πιο φυσικά να μη νοιαζόμαστε τι λένε οι άλλοι για μας. Επίσης, ένα άλλο στοιχείο που θίγει το βιβλίο είναι ότι καθώς μεγαλώνουμε, γινόμαστε πιο αόρατοι για τους υπόλοιπους – και ειδικότερα οι γυναίκες. Το καλό είναι ότι έτσι γίνεται ευκολότερο να παραβιάζεις τους κανόνες ή να έχεις μυστικά.

Ένα κοινό στοιχείο στις ιστορίες σας είναι ότι οι γυναικείοι χαρακτήρες έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Πώς πιστεύετε ότι το βιβλίο σας θα ωθήσει τις γυναίκες να απελευθερωθούν και να δράσουν μακριά από τα ηλικιακά στερεότυπα;

Αρχικά, πιστεύω ότι είναι πιο δύσκολο να είσαι γυναίκα όταν μεγαλώνεις, παρά άντρας, καθώς η κοινωνία κοιτά τους άντρες ως πιο σοφούς, ώριμους και γοητευτικούς όσο μεγαλώνουν, ενώ για τις γυναίκες συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Αυτό είναι που αντιμάχομαι μέσα από το βιβλίο και θέλω να ωθήσω τις γυναίκες να καταλάβουν ότι όσο μεγαλώνουν, έχουν περισσότερη σοφία, εμπειρίες και χρόνο για να κάνουν ό,τι επιθυμούν, κι έχουν τόσο πολλά ακόμα να προσφέρουν, ώστε δεν πρέπει ν’ αφήνουν κανέναν να τις κάνει να νιώθουν πως δεν έχουν θέση κάπου.

Ποια θα είναι η θεματική του επόμενου βιβλίου σας;

Ακόμα εξερευνώ το θέμα με το οποίο θέλω να καταπιαστώ στο επόμενο βιβλίο, είμαι ακόμα σε πολύ πρώιμο στάδιο. Μπορώ να πω ότι θα είναι στο ίδιο είδος με αυτό, θα αποπνέει δηλαδή μία «feel good» αίσθηση.

Ποιο μήνυμα θέλετε να περάσετε στο αναγνωστικό σας κοινό;

Και στα τρία μυθιστορήματά μου αυτό που θέλω κυρίως να περάσω στο κοινό είναι: Να μην κρίνετε κάποιον από την εμφάνισή του, είτε είναι ηλικιωμένος ή φαίνεται πλούσιος ή οτιδήποτε άλλο, γιατί κανείς δεν ξέρει τι περνάει ο καθένας μας στην προσωπική του ζωή. Το ίδιο συμβαίνει και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οπότε καλό θα ήταν να γνωρίσουμε πρώτα κάποιον σε βάθος και μετά να σχηματίσουμε τη γνώμη μας. Όσον αφορά το ελληνικό κοινό, θα ήθελα να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ· λαμβάνω συνεχώς μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από Ελληνίδες και Έλληνες, και χαίρομαι ιδιαίτερα που απολαμβάνουν τα βιβλία μου.