- Κατερίνα Ζαμαρία
Το καλοκαίρι έφτασε, οι διακοπές ξεκίνησαν και το ερώτημα πολλών γονέων είναι πώς θα μπορέσουν τα παιδιά να απασχοληθούν δημιουργικά μακριά από τις οθόνες. Ο Γιούβαλ Ζόμερ έρχεται με Το μεγάλο βιβλίο της τέχνης και της φύσης να προσφέρει μια ευφάνταστη λύση. Πρόκειται για ένα έργο που αποτελεί μέρος μιας σειράς εικονογραφημένων βιβλίων με γενικό τίτλο «Το μεγάλο βιβλίο...», η οποία κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Κλειδάριθμος.
Ανάμεσά τους βρίσκουμε: Το μεγάλο βιβλίο των λουλουδιών, Το μεγάλο βιβλίο των ζουζουνιών, Το μεγάλο βιβλίο των πουλιών, Το μεγάλο βιβλίο των θηρίων, Το μεγάλο βιβλίο της θάλασσας, Το μεγάλο βιβλίο του κόσμου – για να αναφέρω κάποιους ενδεικτικούς τίτλους της σειράς. Όλα τους είναι ενημερωτικά βιβλία γύρω από τον φυσικό κόσμο, βοηθούν τα παιδιά να τον κατανοήσουν μέσα από εστιασμένες, ηλικιακά, πληροφορίες που δίνονται, πίσω από τις οποίες κρύβεται όχι μόνο η έρευνα του συγγραφέα και εικονογράφου Γιούβαλ Ζόμερ, αλλά και η συνεργασία του με ειδικούς επιστήμονες προκειμένου να διασφαλιστεί η εγκυρότητα των πληροφοριών. Το καθένα, μέσα από τη συναρπαστική εικονογράφηση, συστήνει στα παιδιά τον κόσμο των εκπληκτικών πλασμάτων που ζούνε μαζί μας στον πλανήτη. Πρωταγωνίστρια, στην ουσία, σε όλα τα βιβλία είναι η φύση.
Στο Μεγάλο βιβλίο της τέχνης και της φύσης ο Ζόμερ επισημαίνει την άρρηκτη σχέση ανθρώπου-φύσης. Όχι μόνο γιατί η φύση είναι σπίτι και τροφός του ανθρώπου. Αλλά γιατί αποτελεί πηγή έμπνευσης και έκφρασης για τον άνθρωπο από την προϊστορική εποχή, όταν άφηνε το αποτύπωμα της παλάμης του στα τοιχώματα των σπηλαίων. Κι αν η φύση είναι ο ένας πόλος έκφρασης του ανθρώπου, ο άλλος είναι η τέχνη. Ο Πικάσο, μάλιστα, είχε διατυπώσει την άποψη πως «κάθε παιδί είναι ένας καλλιτέχνης». Και αυτή την ιδιότητα του παιδιού έρχεται να αξιοποιήσει και να τροφοδοτήσει το βιβλίο καθοδηγώντας τα παιδιά να δημιουργήσουν 22 κατασκευές-χειροτεχνίες, αξιοποιώντας υλικά που θα βρουν είτε στη φύση είτε μέσα στο σπίτι τους.
Κάποιος θα μπορούσε να πει πως πίσω από τις προτάσεις για τις χειροτεχνίες διακρίνεται και ο στόχος του Ζόμερ να καλλιεργήσει οικολογική συνείδηση στους μικρούς δημιουργούς. Και θα μπορούσε, επίσης, να θεωρηθεί εύστοχος ο τρόπος που το επιχειρεί. Γιατί σήμερα γνωρίζουμε από τις νευροεπιστήμες ότι στα μικρά παιδιά η εκμάθηση δεν μπορεί να είναι μόνο θεωρητικού-γνωστικού τύπου. Η γνώση περνά μέσα από την εμπειρία, το σώμα, την κίνηση. Η απτική, λοιπόν, σχέση με στοιχεία της φύσης καλλιεργεί δεξιότητες αλλά και αξίες. Έτσι, στο τέλος του βιβλίου (πέρα από την προειδοποίηση ότι η συλλογή υλικών από τη φύση χρειάζεται –για λόγους ασφάλειας– να γίνεται υπό την εποπτεία ενηλίκων) εξηγεί τη σημασία τού να αξιοποιούνται «νεκρά» υλικά, καθώς οι ζωντανοί οργανισμοί προτιμούν τον οικότοπό τους. Εξηγεί τη διαδικασία της αποσύνθεσης και ανακύκλωσης και τονίζει τη σημασία της επαναχρησιμοποίησης ή του μοιράσματος με φίλους του αποθέματος υλικών ή εργαλείων.
Το βιβλίο απευθύνεται στα παιδιά που τους αρέσει να δημιουργούν και έχουν πλούσια φαντασία, στα παιδιά που μαζεύουν βότσαλα, χτίζουν κάστρα στην άμμο, φτιάχνουν χιονάγγελους και ανακαλύπτουν πρόσωπα στα σύννεφα. Απευθύνεται, δηλαδή, σε όλα τα παιδιά. Κάθε κατασκευή-χειροτεχνία παρουσιάζεται σε ένα δισέλιδο και ολοκληρώνεται σε τέσσερα μόνο βήματα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ανταποκρίνεται στην ανάγκη των παιδιών 3+ ετών να ολοκληρώνουν μια δραστηριότητα σε σύντομο χρόνο, χωρίς να διασπάται η προσοχή τους, να κουράζονται ή να βαριούνται.
Πίσω από τις προτάσεις για τις χειροτεχνίες διακρίνεται και ο στόχος του Ζόμερ να καλλιεργήσει οικολογική συνείδηση στους μικρούς δημιουργούς.
Στην εισαγωγή, απευθυνόμενος στους μικρούς αναγνώστες αλλά και στους γονείς, ο Ζόμερ παραθέτει τρεις οδηγίες, που θα επιτρέψουν στα παιδιά όχι μόνο να διασκεδάσουν αλλά να εκφραστούν, να καλλιεργήσουν τις δεξιότητές τους και να συγκροτήσουν την ταυτότητά τους. Έτσι, τα παροτρύνει, ενθαρρύνοντας την αυθεντικότητα, να διαβάσουν τις οδηγίες και –αν αισθανθούν την ανάγκη– να σπάσουν τους κανόνες. Για τον ίδιο λόγο θεωρεί σημαντικό να «καθοδηγείται» το παιδί στο να διεκδικεί την ανεξαρτησία του, κάνοντας τις δικές του επιλογές (έστω κι αν αυτές αφορούν ένα ξερό φύλλο). Τονίζει, τέλος, τη σημασία τού να απολαύσει το παιδί τη δραστηριότητα, δεδομένου ότι ο στόχος δεν είναι να δημιουργήσει ένα «άριστο» έργο, αλλά να έρθει κοντά στη φύση και να ενεργοποιήσει τη φαντασία του.
Σε κάθε δισέλιδο παρελαύνει ένα πλήθος θησαυρών της φύσης: ζουζούνια, κουκουβάγιες, χαρτονένιοι κάκτοι, πέτρινα ζώα, πολύχρωμα πουλιά. Κάθε κατασκευή συνοδεύεται από μια χρηστική πληροφορία (που δεν ξεπερνά τις δύο απλές προτάσεις), έτσι ώστε τα παιδιά να κατανοήσουν την πολυμορφία και την ποικιλομορφία της φύσης, αλλά και τη μοναδική αξία κάθε είδους, όσο συμπαθητικό (όπως μια χελώνα, μια λιβελούλα ή ένα χελιδονόψαρο) ή απεχθές (όπως ένα φίδι, μια μέδουσα ή μια μύγα) κι αν είναι.
Σε ένα από τα τελευταία δισέλιδα παροτρύνει τα παιδιά να εντάξουν τις επιμέρους δημιουργίες σε μια ευρύτερη ενότητα: τον πλανήτη. Έτσι, χωρίς λόγια, το παιδί κατανοεί και τη σχέση αλληλεπίδρασης που υπάρχει στο οικοσύστημα, καθώς και τον ρόλο που διαδραματίζει ο άνθρωπος σε αυτό.
Το μέγεθος του βιβλίου, η σκληρόδετη έκδοση και η εικονογράφηση αποτελούν προστιθέμενη αξία για το βιβλίο, καθώς το καθιστούν εξαιρετικά ενδιαφέρον αλλά και εύχρηστο από τις ηλικίες στις οποίες απευθύνεται.
Με τις είκοσι δύο εύκολες κατασκευές από φυσικά και ανακυκλωμένα υλικά, το Μεγάλο βιβλίο της τέχνης και της φύσης είναι ένας διασκεδαστικός και φιλικός προς το περιβάλλον οδηγός για τα μικρά παιδιά που θέλουν να συνδεθούν δημιουργικά με τη φύση. Ταυτόχρονα, αποτελεί και ένα εργαλείο δημιουργικής απασχόλησης τόσο στο σπίτι όσο και στο σχολείο.
Το μεγάλο βιβλίο της τέχνης και της φύσης
Yuval Zommer
εικονογράφηση: Yuval Zommer
μετάφραση: Ηλιάνα Αγγελή
Κλειδάριθμος
64 σελ.
ISBN 978-960-645-582-7
Τιμή €17,70
https://diastixo.gr/kritikes/paidika/24829-yuval-zommer-to-megalo-vivlio-tis-technis-kai-tis-fusis
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου